Bina İçi Atık Su Tesisatı Kısımları

Su kullanma yerlerinden gelen atık suları binanın 1,0 - 1,5 m. dışına taşıyan boru bölümlerinin toplamıdır.

Bina içi atık su tesisatı boru bölümlerinin görevleri dikkate alınarak, ana boru, kolon, kat borusu, bağlantı borusu, havalık borusu olmak üzere beş bölümde incelenir.

1. Bina İçi Atık Su Bina İçi Atık Su Tesisatı Ana Borusu

Binanın atık su kolonlarından gelen pis ve kirli suları toplayarak binanın 1,0 - 1,5 metre dışına, bina dışı atık su tesisatına ileten boru bölümüdür. Atık su kolonlarından gelen pis ve kirli suları bina temel sınırları içerisinde toplayıp tek bir boru ile bina dışı atık su tesisatına iletir. Bazı binaların bina içi atık su tesisatlarında atık su ana borusu yapılmaz.

2. Atık Su Kolonu

Yapıların katlarındaki su kullanma yerlerinden gelen suları atık su ana borusuna yada bina dışındaki rögara ileten düşey döşenmiş boru bölümüdür.

3. Atık Su Kat Borusu

Katlardaki su kullanma yerlerinden gelen atık suları en yakındaki atık su kolonuna ileten yatay döşenen bina içi atık su boru bölümüdür.

4. Atık Su Bağlantı Borusu

Su kullanma yerleri ile kat borusu arasındaki atık su boru bölümüdür.

5. Atık Su Havalık Borusu

Atık su boruları içerisindeki hava basıncının artı ya da eksi yönde değişmesi, sistemdeki suyun akışını engellediği gibi kokuların binaya yayılmasını önleyen sifonlardaki suyun kaybına neden olur. Bu durumda sifon kendisinden beklenen görevi yapamaz. Bina içi atık su tesisatındaki açık hava basıncını sabit tutmak için yapılan boru hattına havalık borusu denir. Atık su kolon borusunun en son pis ve kirli su toplama noktasının bina çatısının üzerine kadar çıkartılan boru bölümüdür.

Havalık Kolon Borusu:

Bu sistemde atık su kolonu yanında bulunan, ikinci bir havalık kolonu ile havalandırılır. Havalandırma kolonu her katta atık su kolonuna bağlanır. Atık su bağlantı boruları ise sadece atık su kolonuna bağlıdır. Atık su kolonu çatı üzerine kadar çıkarılır.

Her Su Kullanım Yerinden Havalık Borusu Çekilmesi:

Bu yöntem mükemmel, fakat çok pahalı bir havalandırma yöntemidir. Bu sistemde, hela taşı, lavabo, duş teknesi gibi bütün sağlık gereçlerinin sifonu ayrı ayrı 50 mm çapında havalandırma borusuna bağlıdır. Sifonların en az iki çap ilerisinden bağlanan havalık boruları, ortak bir havalık borusu ile birleştirilerek yatay bağımsız havalandırma kolonuna bağlanır.

Atık Su Borusunun Havalık Borusu Yapılması:

Atık su kolonlarının ayrı ayrı veya birkaç kolonun çatı arasında birleştirilerek, aynı çapta çatı üzerine kadar uzatılarak yapılan havalandırmadır. Bu sistem basit, ucuz ve yaygın olarak uygulanan havalandırma sistemidir. Büyük binaların atık su tesisatının havalandırılmasında yetersiz kalır.

Atık Su Tesisatının Döşenmesinde Dikkat Edilecek Hususlar:

• Kat borularının mümkün olduğu kadar kısa olmasına,
• Boruların suyun akışını kolaylaştıracak şekilde eklenmesine,
• Düşeyden yataya geçen boru tesisatı noktalarında, yay dirsek veya iki açık dirsek kullanılmasına
• Alt kata döşenen ana boruların, bina dışına en kısa yoldan çıkarılmasına,
• Her kolonun erişilebilecek en alt noktasına bir temizleme kapağı konulmasına,
• Yatay borulara eğimin %2 verilmesine,
• Zemin üzerinde döşenen boru alt ve yanlarının ince kumla beslenmesine, sert cisimlerden korunmasına,
• Her kolonun mutlaka çapı değişmeden çatı üzerine kadar çıkarılmasına, üzerine havalık borusu ve şapkası takılmasına,
• Atık su boru ağızlarının döşeme ve duvara bağlanacak tesisat uç malzemesinin cins ve özelliğine göre uygun ölçülerde bırakılmasına,
• Atık su ağızlarının içine pislik, harç vb. maddelerin gitmesini önlemek için iyi bir şekilde geçici olarak kapatılmasına.
• Atık su tesisatında kullanılan PVC boruların, birbirine eklenmesinde mutlaka uygun boru contaları kullanılmalı ve iyi bir sızdırmazlık sağlanmasına dikkat edilmelidir.

Bina Atık Su Tesisatının Boru Çapı Tayini:

Bir binada ortaya çıkan atık suların ana kanala veya fosseptiğe akıtılabilmesi için gerekli boru ( PVC ) tesisatı belirli yöntemlere uygun olarak yapılmalıdır. Atık su tesisatı tüketim birimi yöntemine göre hesaplanır.

Tesisat uç malzemelerinde oluşan atık su miktarları, akma değerleri ( atık su tüketim birimi ) ve bağlantı boru çapları belirtilmiştir.

Atık su tesisatında kullanılan yatay atık su borularından geçebilecek atık su miktarları ve bunlara bağlı olarak alınması gerekli atık su tüketim birimleri de belirtildiği gibidir.

Atık Su Borularının Döşenmesi:

İyi döşenmiş atık su tesisatı aşağıdaki özelliklerde olmalıdır:

• Binanın tüm atık sularını kesintisiz olarak, sağlığa zarar vermeyecek ve insanları rahatsız etmeyecek bir şekilde bina dışına taşımalıdır.
• Koku, gazve böcekler atık su borularından binaya geçmemelidir.
• Borular ve boru eklemeleri sağlam gaz ve su sızdırmaz olmalıdır.
• Atık su tesisatında kullanılan borular mutlaka TSE Belgeli olmalı, yapının esnemesi ve oturmasından zarar görmeyecek şekilde döşenmelidir.
• Atık su boruları yatayda veya düşeyde döşensin, mümkün olduğu kadar düz ve kısa olmalıdır. Yatay döşenen borular bel vermeyecek şekilde uygun aralıklarla binaya kelepçelerle bağlanmalıdır. Atık su boruları bina içerisinde mümkün olduğunca görülmeyecek yerlere, tesisat bacası, düşük döşeme içersine, asma tavan içine, duvar köşelerine döşenmelidir.

Atık Su Borularının Sabitlenmesi:

Boruların sabitlenmesinde kelepçeler kullanılır Boruların çap, içindeki akışkan sıcaklığına ve ortam sıcaklığına göre önerilen boru tespit aralıkları gösterilmiştir.